Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

2025-09-15 7 dakika

Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

Trafik kazası sonrası aracınızın piyasa değerinde meydana gelen kalıcı düşüş nasıl hesaplanır? Bu rehberde, değer kaybı hesaplama yöntemlerini, etkileyen faktörleri ve adım adım hesaplama sürecini detaylı olarak inceliyoruz.

Değer Kaybı Nedir?

Oluşan kaza sonucu aracın kaza tarihindeki hasar görmemiş piyasa değeri ile onarılmış haldeki piyasa değeri arasındaki fark değer kaybı bedelini oluşturur.

Değer Kaybını Etkileyen Faktörler

Değer kaybı hesaplama yaparken dikkate alınan temel faktörler şunlardır:

Araç Özellikleri
  • Marka ve Model: Prestijli markalar daha yüksek değer kaybına uğrar
  • Yaş: 0-3 yaş arası araçlarda etki en yüksek
  • Kilometre: Düşük km'de değer kaybı oranı artar
  • Motor Hacmi: Büyük motorlu araçlarda daha fazla
Hasar Özellikleri
  • Hasar Şiddeti: Hafif, orta, ağır sınıflandırması
  • Hasarlı Bölge: Yapısal hasar daha kritik
  • Boyalı Parça: Orijinal boyası bozulan her parça
  • Değiştirilen Parça: Orijinal olmayan parçalar

Yasal Çerçeve ve Yargıtay Kararları

Yargıtay'a göre değer kaybı hesaplamasında temel kriter:

"Aracın kaza öncesi ikinci el piyasa rayiç değeri ile tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki fark değer kaybını gösterir."
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi E. 2016/20033 K. 2017/10995
Önemli: Değer kaybı yasal olarak aracın kaza öncesi değerinin maksimum %30'u ile sınırlıdır.

Adım Adım Değer Kaybı Hesaplama

1Aracın Kaza Öncesi Değerini Belirleyin

İlk adım, aracınızın kaza olmadan önceki ikinci el piyasa değerini tespit etmektir:

  • Sahibinden.com, Arabam.com gibi platformlardan benzer araç fiyatlarını inceleyin
  • Aracın marka, model, yıl, kilometre ve donanımına göre ortalama fiyat belirleyin
  • Ekspertiz firmalarından değer tespiti alabilirsiniz
Örnek: 2021 model, 50.000 km, Renault Megane sedan → Kaza öncesi değer: 650.000 TL

2Yaş Faktörünü Hesaplayın

Aracın yaşı, değer kaybı oranını doğrudan etkiler:

Araç Yaşı Yaş Faktörü (%) Açıklama
0-1 yaş 0-0.8% Sıfır veya çok yeni araçlar
1-3 yaş 0.8-2.4% Genç araçlar, yüksek etki
3-5 yaş 2.4-4% Orta yaş araçlar
5-10 yaş 4-8% Olgunlaşmış araçlar
10+ yaş 8-15% Yaşlı araçlar, düşük değer kaybı
Örnek Hesaplama: 3 yaşında araç → 3 × 0.8 = 2.4%

3Kilometre Faktörünü Belirleyin

Yıllık ortalama kilometre kullanımına göre:

Yıllık Ortalama KM Kilometre Faktörü (%)
0-15.000 km 0%
15.001-25.000 km 2%
25.001+ km 4%
Örnek: 50.000 km ÷ 3 yaş = 16.666 km/yıl → 2%

4Hasar Şiddeti Faktörünü Ekleyin

Hasarın ağırlığına göre faktör belirlenir:

Hasar Seviyesi Hasar Faktörü (%) Örnekler
Hafif 2% Tampon, far, küçük göçükler
Orta 5% Kaput, kapı, çamurluk boyama
Ağır 8% Motor, şasi, yapısal hasarlar
Örnek: Kaput değişimi + ön kapı boyama → 5% (Orta)

5Temel Kayıp Yüzdesini Hesaplayın

Tüm faktörleri toplayarak temel değer kaybı oranını bulun:

Formül:

Temel Kayıp % = 8% (Sabit) + Yaş % + Kilometre % + Hasar %

Örnek Hesaplama:
8% (Sabit) + 2.4% (Yaş) + 2% (KM) + 5% (Hasar) = 17.4%
Not: Maksimum %30 ile sınırlıdır

6Kusur Oranı Düzeltmesi Yapın

Kazada sizin kusurunuz varsa, değer kaybı buna göre azaltılır:

Kusur Düzeltme Formülü:

Düzeltilmiş % = Temel Kayıp % × (100 - Kusur%) ÷ 100

Örnek:
Temel kayıp: 17.4%
Sizin kusurunuz: %20
Düzeltilmiş oran: 17.4% × (100-20) ÷ 100 = 17.4% × 0.8 = 13.92%

7Nihai Değer Kaybı Tutarını Bulun

Son adımda, belirlenen yüzdeyi aracın kaza öncesi değeriyle çarpın:

Final Hesaplama:

Değer Kaybı (TL) = Kaza Öncesi Değer × Düzeltilmiş % ÷ 100

Örnek Sonuç:
650.000 TL × 13.92% ÷ 100 = 90.480 TL
Bu tutar tazminat olarak talep edilebilir

Detaylı Hesaplama Örneği

Örnek Vaka: 2020 Model Toyota Corolla
Araç Bilgileri: 2020 Toyota Corolla, 1.6 CVT
Kilometre: 75.000 km (4 yaşında)
Kaza Öncesi Değer: 800.000 TL
Hasar: Ön tampon değişimi, far değişimi, kaput boyama, ön çamurluk boyama
Kusur Durumu: Karşı taraf %100 kusurlu
Hesaplama Adımları:
  1. Yaş Faktörü: 4 × 0.8 = 3.2%
  2. KM Faktörü: 75.000 ÷ 4 = 18.750 km/yıl → 2%
  3. Hasar Faktörü: Orta seviye → 5%
  4. Temel Kayıp: 8% + 3.2% + 2% + 5% = 18.2%
  5. Kusur Düzeltmesi: 18.2% × (100-0) ÷ 100 = 18.2%
  6. Nihai Tutar: 800.000 × 18.2% = 145.600 TL

Ücretsiz Online Hesaplama

Yukarıdaki formülleri kullanarak manuel hesaplama yapabileceğiniz gibi, ücretsiz online hesaplama aracımızı kullanarak dakikalar içinde sonuç alabilirsiniz.

Ücretsiz Hesaplama Yap

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yapılması Gerekenler
  • Kaza sonrası hemen fotoğraf çekin
  • Tüm onarım belgelerini saklayın
  • Uzman değerlendirmesi alın
  • 2 yıl içinde başvuru yapın
Yapılmaması Gerekenler
  • Belgesiz onarım yaptırmayın
  • Zamanaşımı süresini kaçırmayın
  • Eksik bilgi vermeyin
  • Sigortayı bilgilendirmeden onarım yapmayın

Sık Sorulan Sorular

Hayır, zorunlu değildir ancak hakkınızı almak için kesinlikle gereklidir. Hesaplama yapmadan tazminat talebinde bulunamazsınız.

Tüm motorlu kara taşıtları için talep edilebilir. Ancak çok eski veya çok düşük değerli araçlarda tutar düşük olabilir.

Hayır, değer kaybı tazminatı gelir vergisine tabi değildir. Tüm tutar size net olarak ödenir.
Profesyonel Destek

Hesaplama konusunda yardıma mı ihtiyacınız var? Uzman ekibimiz size ücretsiz danışmanlık sağlayabilir.

Bize Ulaşın

Değer Kaybınızı Hesaplayın

Bu makaleden yararlandınız mı? Hemen hesaplama yapın.

Değer Kaybı Hesapla
WhatsApp